Dlaczego jedne dzieci mówią wcześniej a inne później?

Pedagodzy i osoby pracujące z małymi dziećmi dostrzegają dziś coraz częściej ogromne różnice lingwistyczne u dzieci. Jest spora grupa dwulatków, które mówią całymi zdaniami, mają bogaty zasób słownictwa i potrafią przeprowadzić logiczną rozmowę z dorosłym. Ale jednocześnie jest ogromna grupa dzieci, u których diagnozuje się opóźnienia w rozwoju mowy. Z czego to wynika? Wiele osób twierdzi, że są to predyspozycje wrodzone i poczyści tak jest. Badania wskazują, że 25% z czynników wpływających na rozwój mowy to właśnie kwestia genów. A co z pozostałymi 75%?
Najnowsze badania, ale również bieżące obserwacje pedagogów (w tym moje) pokazują, że już kilkumiesięczne dziecko rozpoczyna proces komunikacji i nauki lingwistycznej. Jak można mu w tym pomóc? Wielu rodziców robi to intuicyjnie. Warto pamiętać o kilku ważnych procesach związanych z nauką nowych słów u dzieci. Jednym z nich jest nauka poprze słuchanie. Warto dzieciom opisywać i nazywać to co widzimy. Ale tu właśnie tkwi szczegół, rodzice często mówią do dzieci bardzo wiele, ale nie zwracają uwagi na co dziecko właśnie patrzy. Łatwiej mu zapamiętać nazwę przedmiotu/ sytuacji opisywaną przez rodziców jeśli właśnie to teraz skupiło jego uwagę. Zwłaszcza u małych dzieci warto potrząsać lub wprawiać w ruch przedmiot, który opisujemy. Warto też aby o tej samej rzeczy mówiło kilka osób, bo dziecko wtedy łatwiej zapamięta, że jest to coś znaczącego.
Najważniejsza jest jednak nasza uwaga i reakcja na każdą próbę wchodzenia dziecka w interakcję z nami. Jeśli dziecko gaworzy rodzice często intuicyjnie wchodzą z nim w “dyskusję”. Jednak kiedy dziecko robi miny, ćwiczy wargi czy wykonuje inne próby kontaktu niewerbalnego rodzice zdają się tego nie doceniać. A właśnie to jest kluczem do szybkiego rozpoczęcia mówienia. Dziecko które jest nagradzane (uśmiechem, dotknięciem, uwagą) za takie próby komunikacyjne szybciej przyswaja nowe słowa i chętniej wchodzi w interakcje.
To tylko niektóre z aspektów wspierania rozwoju mowy dziecka. Pamiętacie, że najważniejsza jest uwaga zarówno rodzica jak i dziecka.